Reinout Oerlemans heeft tijdens een gesprek met Eva Jinek een opvallend genuanceerde kijk gegeven op de politieke situatie in de Verenigde Staten en de hernieuwde opkomst van Donald Trump.
De 53-jarige mediamagnaat, die zijn fortuin vergaarde in de Nederlandse televisiewereld en vervolgens met zijn gezin naar Los Angeles verhuisde, zag zijn vermogen verder exploderen dankzij lucratieve vastgoeddeals. Terug in Nederland schoof hij aan bij Jinek om zijn visie te delen over hoe Europa naar de VS kijkt en waarom hij vindt dat er te emotioneel wordt gereageerd op Trump.
Eva Jinek bracht ter sprake dat veel Europeanen zich zorgen maken over de verslechterde trans-Atlantische relatie.
“Het besef groeit hier dat Amerika niet langer de vanzelfsprekende bondgenoot is waarop wij kunnen rekenen,” stelde ze. Ze wees op de oorlog in Oekraïne en de impact ervan op de Europese veiligheid.
“We voelen een verlies van zekerheid. Begrijp jij die angst?” vroeg ze aan Oerlemans.
Hij reageerde met verbazing op de intensiteit waarmee er in Nederland over de VS wordt gesproken.
“Ik ben een paar dagen terug in Nederland en het valt me op hoe sterk de emoties hier oplopen wanneer het over Amerika gaat,” zei hij.
“Het lijkt alsof de discussies hier veel feller en oppervlakkiger zijn dan in de VS zelf.”
Volgens Oerlemans wordt Trump in Nederland vaak verkeerd begrepen, omdat men de Amerikaanse politiek met een Europese bril bekijkt.
“Dat is precies waar het misgaat. Hier heerst veel verontwaardiging, en dat draagt alleen maar bij aan een verslechtering van de relatie,” waarschuwde hij.
Hij benadrukte dat Trumps populariteit niet zomaar uit de lucht komt vallen.
“In Nederland zien we hem als een zonderling, een tiran die willekeurig beslissingen neemt. Maar wat veel mensen hier niet snappen, is dat Trump precies doet waar hij campagne op heeft gevoerd. Hij voert beleid uit waar 75 miljoen Amerikanen hun stem op hebben uitgebracht.”
Oerlemans merkte op dat veel Europeanen moeite hebben met het feit dat Trump zo’n enorme invloed heeft, omdat zij gewend zijn aan coalitiepolitiek.
“In de VS werkt dat anders. Daar wordt een president direct gekozen om zijn programma uit te voeren, zonder de compromissen die wij hier gewend zijn.”
Hij voegde eraan toe dat Europa niet per se een topprioriteit is voor veel Amerikanen.
“Ik zeg het voorzichtig, maar in de dagelijkse Amerikaanse politiek leeft Europa nauwelijks. Wat daar veel urgenter is, is de grens met Mexico. Jaarlijks steken daar 1,5 tot 2 miljoen mensen illegaal de grens over. Dat is het thema dat Amerikanen bezighoudt, niet de NAVO of de oorlog in Oekraïne.”
Op de vraag of Trump zijn werk goed doet, bleef Oerlemans behoedzaam.
“Dat is een lastige vraag, maar feit is dat hij zijn mandaat uitvoert. Op de eerste dag in het Oval Office tekende hij al talloze decreten en begon hij direct met het doorvoeren van zijn plannen.”
Toen het gesprek zich richtte op Trumps uitlatingen over Oekraïne en president Zelensky, was Oerlemans wederom voorzichtig.
“Ik snap dat veel mensen Trump letterlijk nemen, maar je moet niet vergeten hoe groot Amerika is. De manier waarop hij communiceert, is anders dan wij gewend zijn. Zijn uitspraken klinken soms extreem, maar ze passen binnen de Amerikaanse politieke cultuur.”
Hij wees erop dat de financiële lasten van internationale conflicten voor de Amerikaanse belastingbetaler zwaar wegen.
“Amerika betaalt elke dag 3 miljard dollar aan rente over de staatsschuld. Veel vragen zich af: waarom steken we zoveel geld in buitenlandse conflicten, terwijl we hier enorme interne problemen hebben?”
Tot slot benadrukte Oerlemans dat hij vooral pleit voor nuance in de discussie over Amerika en Trump.
“Wij Europeanen zien Amerika nog altijd als de grote broer die de wereld stabiliteit moet bieden, maar we vergeten dat die rol financieel gedragen wordt door de Amerikaanse burger. In Amerika geldt: you pay taxes en uit belasting betalen is heilig. Daar wordt keihard voor gewerkt. Het is dus niet vreemd dat veel Amerikanen kritisch kijken naar de enorme bedragen die naar internationale steun gaan.”
Met zijn analyse bood Oerlemans een minder emotioneel en meer pragmatisch perspectief op de trans-Atlantische relaties en de binnenlandse prioriteiten van de Verenigde Staten.
“Ik begrijp dat de situatie in Oekraïne voor Europa een groot en urgent probleem is, maar in Amerika is de focus anders. Dat moeten we erkennen, hoe moeilijk dat ook is.”
